Trojan, adını antik Yunan mitolojisindeki Truva Atı’ndan alan, zararlı bir yazılım türüdür. Görünüşte masum veya faydalı bir program gibi davranarak kullanıcıyı kandırır ve sisteme sızar. Ancak arka planda, kullanıcıdan habersiz olarak kötü amaçlı faaliyetlerde bulunur. Virüslerden farklı olarak Trojan’lar kendi kendine çoğalmaz; bunun yerine, kullanıcıların bilinçsizce çalıştırmasıyla etkinleşirler.
İçindekiler
Trojan’ın Çalışma Prensibi
Trojan’lar genellikle meşru yazılımlar gibi görünerek kullanıcıları aldatır. Kullanıcı, güvenilir sandığı bir programı indirip çalıştırdığında, Trojan aktif hale gelir ve aşağıdaki faaliyetleri gerçekleştirebilir:
- Arka Kapı Açma (Backdoor): Sisteme izinsiz erişim sağlayarak saldırganların kontrolüne açar.
- Veri Hırsızlığı: Kişisel bilgiler, şifreler, kredi kartı bilgileri gibi hassas verileri toplar ve saldırgana iletir.
- Sistem Kaynaklarını Kullanma: Bilgisayarınızı, DDoS saldırıları gibi yasa dışı faaliyetler için kullanabilir.
- Diğer Zararlı Yazılımları İndirme: Sisteme ek kötü amaçlı yazılımlar yükleyebilir.
Trojan Türleri
Trojan’lar farklı amaçlar için tasarlanmış çeşitli türlere sahiptir. Başlıca Trojan türleri şunlardır:
- Uzaktan Erişim Trojan’ları (RATs): Saldırganlara sistem üzerinde tam kontrol sağlar.
- Bankacılık Trojan’ları: Banka hesap bilgilerini çalmaya yöneliktir.
- Keylogger’lar: Klavye girişlerini kaydederek şifre ve diğer hassas bilgileri toplar.
- Dosya İndiren Trojan’lar (Downloader): Diğer kötü amaçlı yazılımları indirip çalıştırır.
- Proxy Trojan’ları: Sistemi, saldırganların internet trafiğini yönlendirmek için bir proxy sunucusu olarak kullanır.
Trojan Bulaşma Yolları
Trojan’lar çeşitli yollarla sistemlere bulaşabilir. En yaygın Trojan bulaşma yöntemleri şunlardır:
- E-posta Ekleri: Tanımadığınız kişilerden gelen e-postalardaki ek dosyalar Trojan içerebilir.
- Sahte Yazılımlar: Ücretsiz veya korsan yazılımlar Trojan barındırabilir.
- Zararlı Web Siteleri: Güvenilir olmayan sitelerden indirilen dosyalar veya tıklanan reklamlar aracılığıyla bulaşabilir.
- USB ve Taşınabilir Cihazlar: Enfekte olmuş taşınabilir cihazlar, bilgisayarınıza Trojan bulaştırabilir.
Trojan Bulaştığının Belirtileri
Bilgisayarınıza Trojan bulaştığını gösteren belirtiler şunlardır:
- Performans Düşüşü: Bilgisayarınızın normalden daha yavaş çalışması.
- Beklenmedik Pop-up’lar: Aniden ortaya çıkan reklamlar veya uyarılar.
- Bilinmeyen Programların Çalışması: Görev yöneticisinde tanımadığınız süreçlerin aktif olması.
- İnternet Trafiğinde Artış: Veri kullanımınızda açıklanamayan bir yükselme.
Trojan Nasıl Temizlenir?
Eğer bilgisayarınıza Trojan bulaştığından şüpheleniyorsanız aşağıdaki adımları izleyerek Trojan temizleme işlemi yapabilirsiniz:
- Güvenli Modda Başlatma: Bilgisayarınızı güvenli modda başlatarak, sadece temel sistem dosyalarının çalışmasını sağlayın.
- Güncel Antivirüs Yazılımı Kullanma: Güvenilir bir antivirüs programı ile tam sistem taraması yapın ve tespit edilen tehditleri temizleyin.
- Şüpheli Programları Kaldırma: Denetim masasında, tanımadığınız veya yakın zamanda yüklediğiniz programları kaldırın.
- Kayıt Defterini Kontrol Etme: Kayıt defterinde, Trojan’ların oluşturmuş olabileceği zararlı girişleri temizleyin. Bu işlem teknik bilgi gerektirir; dikkatli olunmalıdır.
- Sistem Geri Yükleme: Enfeksiyon öncesine ait bir sistem geri yükleme noktası varsa, sistemi bu noktaya geri yükleyin.
Trojan’dan Korunma Yöntemleri
Trojan’dan korunmak için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:
- Güncel Yazılımlar Kullanma: İşletim sistemi ve tüm yazılımlarınızı güncel tutarak güvenlik açıklarını kapatın.
- Güvenilir Antivirüs ve Antimalware Yazılımları Kullanma: Gerçek zamanlı koruma sağlayan güvenilir güvenlik yazılımları kullanın.
- E-posta ve Eklerine Dikkat Etme: Tanımadığınız kişilerden gelen e-postaları ve eklerini açmaktan kaçının.
- Güvenilir Kaynaklardan İndirme: Yazılımları resmi ve güvenilir kaynaklardan indirin.
- Düzenli Yedekleme: Önemli verilerinizi düzenli olarak yedekleyerek, olası bir enfeksiyon durumunda veri kaybını önleyin.
