SAR, İngilizce açılımı ile “Specific Absorption Rate” ifadesinin kısaltmasıdır. Türkçesi ise “Özgül Soğurma Oranı” olarak çevrilebilir. Oran, elektromanyetik alanların insan vücudu tarafından ne kadar emildiğini gösteren bir ölçümdür.
SAR değeri, genellikle Watt/kg (W/kg) cinsinden ifade edilir. Özellikle cep telefonları gibi kablosuz iletişim cihazlarının yaydığı radyasyonun, insan vücuduna ne kadar etki ettiğini ortaya koyar. Ölçüm genellikle kafaya veya vücuda yakın kullanım senaryoları için yapılır.
İçindekiler
SAR Değeri Neden Önemlidir?
Teknolojik cihazlardan yayılan radyasyonun vücudumuza etkileri yıllardır tartışılan bir konudur. SAR değeri, bu etkinin bilimsel ölçümünü sağlar ve sağlık açısından ne kadar güvenli olduğumuzu belirlemede önemli bir araçtır. SAR değerinin neden bu kadar önemli olduğuna dair bazı başlıca nedenler şunlardır:
- Sağlık Güvencesi: SAR değeri sayesinde bir telefonun yaydığı radyasyon miktarı kontrol altında tutulur.
- Yasal Standartlar: Ülkeler belirli bir SAR sınırı belirleyerek halk sağlığını koruma altına alır.
- Tüketici Bilinçlendirmesi: Kullanıcılar, SAR değerine göre daha sağlıklı ürün tercihi yapabilir.
SAR Değeri Kaç Olmalı?
Her ülke kendi sağlık politikalarına göre belirli SAR sınırları koyar. Ancak genel olarak kabul edilen SAR değerleri şu şekildedir:
Bölge / Kurum | Maksimum SAR Değeri (W/kg) |
Avrupa (CE) | 2.0 |
ABD (FCC) | 1.6 |
Sınırlar, telefonun 1 gram veya 10 gram doku üzerinden yaptığı ölçümlere göre değişebilir. Avrupa standartları 10 gram üzerinden hesaplama yaparken, Amerika 1 gram doku üzerinden ölçüm yapar. Fark, ölçülen SAR değerlerini etkileyebilir.
SAR Değeri Nasıl Ölçülür?
SAR ölçümleri, özel laboratuvar ortamlarında yapay dokuya sahip maketler (phantom) üzerinden yapılır. Ölçüm sırasında cihaz maksimum güçte çalıştırılır ve aşağıdaki adımlar izlenir:
- Yapay Doku Kullanımı: İnsan vücudunu taklit eden sıvılarla dolu özel kaplar kullanılır.
- Antenden Uzaklık: Telefon makete belirli bir mesafede konumlandırılır.
- Maksimum Güçte Test: Cihaz maksimum sinyal gücüyle çalıştırılır.
- Absorbe Edilen Güç Ölçümü: Elektromanyetik enerjinin vücut tarafından ne kadar emildiği hesaplanır.
İşlemler sonucunda elde edilen SAR değeri, telefonun kutusu ya da üretici sitesinde yer alır.
SAR Değeri Yüksekse Ne Olur?
SAR değeri yüksek olan cihazlar, insan vücudu tarafından daha fazla elektromanyetik enerji emilimine neden olur. Bu durum uzun vadede sağlık üzerinde bazı olumsuz etkilere yol açabilir. Bilimsel araştırmalar bu konuda kesin sonuçlara ulaşamamış olsa da aşağıdaki risklerden şüphelenilmektedir:
- Baş ağrısı
- Uyku bozuklukları
- Konsantrasyon eksikliği
- Hafıza sorunları
- Hücre yapısında bozulma
- DNA hasarı (teorik düzeyde)
Özellikle küçük çocuklar ve hamile kadınlar için SAR değerine daha fazla dikkat edilmesi önerilmektedir.
SAR Değerini Nasıl Düşürebiliriz?
Kullandığınız telefonun SAR değeri yüksek olsa bile bazı önlemlerle bu etkinin azalmasını sağlayabilirsiniz:
- Kulaklık Kullanımı: Telefona yakın temas yerine kulaklıkla konuşmak.
- Uzun Süreli Konuşmalardan Kaçınmak: Uzun görüşmeler sırasında mola vermek.
- Wi-Fi Üzerinden Arama Yapmak: Mobil ağ yerine internet araması tercih etmek.
- Telefonu Başınızdan Uzak Tutmak: Arama esnasında kulağınızdan birkaç cm uzak tutmak.
- Gece Uykusunda Uzakta Tutmak: Telefonu yastık altına koymak yerine uzak bir noktaya bırakmak.
Düşük SAR Değerine Sahip Telefonlar
Her yıl piyasaya çıkan cep telefonlarının SAR değerleri resmi kurumlarca açıklanır. SAR değeri düşük olan telefonlar sağlık açısından daha güvenli kabul edilir:
- Samsung Galaxy A52: 0.49 W/kg
- iPhone 13 Mini: 0.97 W/kg
- Xiaomi Redmi Note 10: 0.57 W/kg
- Nokia 7.2: 0.86 W/kg