Domain Squatting genel olarak cybersquatting olarak bilinmektedir. Bir markaya ait olan veya olabilecek olan bir alan. Adını bir başka kimsenin markaya ya da bireye satmak için önceden satın almasını verilen isimdir. Önceden satın alım yapıldığında hak sahibi olan kişi tarafından yüksek fiyat karşılığı satış gerçekleştirilir. Alan adı önceden satın aldığında ilgili alan adına gerçekten ihtiyacı olan ya da markasının adını kapsayan kişiler daha yüksek fiyatlar ile karşılaşır.
Bu durum çoğunlukla iyi niyetle yapılan bir eylem değildir. Kullanıcılar daha çok kar edebilmek adına başka insanları, markaları ve bireyleri zor durumda bırakarak fahiş fiyatlar ile satış yapmayı tercih etmektedir. Bu durum ile karşılaşan markalar her ne kadar marka ismine dair yasal olarak hak sahibi olsa da istenmeyen farklı durumlar ile karşılaşmaları mümkündür. Cybersquatting olumlu bulunan eylemler arasında yer almamaktadır.
İçindekiler
Domain Squatting Kullanma Sebepleri Neler?
Domain Squatting sebepleri arasında birçok madde yer alır. Kullanıcılar farklı motivasyon kaynaklarına dayanarak bu işlemi gerçekleştirmektedir. Kötü niyet ile gerçekleştirilen bu işlemlerin altında genellikle rekabeti engelleme rakiplerin önüne geçme ve maddi kazanç sağlama yer alır. Bunların yanı sıra yatırım amacıyla satın alım yapan birçok farklı kullanıcı da bulunmaktadır.
Alan adını aldıktan sonra ilgili isme yönelik zedeleme çalışmalarının yapılması da motivasyon kaynakları arasında bulunur. Şirket, marka ya da kişiye yönelik yapılan itibar zedeleme çalışmaları genellikle önemli bir motivasyon kaynağıdır. Bunun yanı sıra web sitesi trafiğinden gelir elde etmek de motivasyon kaynaklarından biridir. Çoğunlukla karşılaşılan asıl motivasyon sebebi maddi gelir elde etmektir.
Domain Squatting Özellikleri Neler?
Domain Squatting özellikleri belirli detaylarda gizlidir. Bu durum ile karşılaşıldığında genellikle belirli özellikler görülür. Bu özellikler marka ile ilişkili olan alan adlarının alınmasıyla başlamaktadır. Bir firmaya, markaya, ünlü bir isme ya da kazanç getirebilecek nitelikteki bir ada yönelik haksız ön işlem yapılması en önemli özelliğidir.
Hedef alınan alan adları genellikle popüler kurum ya da kişilere aittir. Herkes tarafından bilinen ve trafiği yüksek olacak marka adları cybersquatting altında tercih edilir. Karşılaşılan bir diğer önemli özellik ise yüksek satış talebi ve yüksek fiyat ile karşılaşılması mıdır? Kullanıcılar fiyatı oldukça yüksek tutmakta ve alışveriş sürecinin hemen tamamlanmasına izin vermemektedir.
Domain Squatting Türleri Var Mı, Varsa Nedir?
Domain Squatting türleri kendi içerisinde farklı gruplara ayrılır. Genellikle kar etmeye odaklanan bu sistem üzerinden kullanıcılar farklı çalışmalar ile de karşılaşılabilir. Markaların isimlerinin doğrudan kullanılabileceği gibi isme benzer türevlerinin oluşturulması da mümkündür.
Coğrafi işlemler yapılabilir, trendler takip edilebilir ya da yazılım hatası. Gibi versiyonlar hazırlanabilir. Dolayısıyla farklı türler arasında hazırlanan her bir seçenek kullanıcıların kar elde etmesine ve ana isme sahip olan kişilerin ise zarara uğramasına neden olmaktadır. Karşılaşılan genel türler şunlardır:
- Klasik domain Squatting
- Typosquatting
- Konum ya da coğrafi Squatting
Domain Squatting ile Karşılaşınca Ne Yapılır?
Domain Squatting çözümleri arasında yasal hakların izlenmesi bulunur. Tescili alınmış bir marka için eğer bu durum ile karşılaşılıyor ise mutlaka kullanıcılar yasal haklarını tercih etmelidir. Yasal haklar kapsamında yapılması gereken birçok işlem bulunur. Şikayet sisteminden yararlanılması ve dava açılması gibi faktörlerden yararlanılması mümkündür.
Bu problem üzerine kurulmuş olan farklı sivil toplum örgütleri ve platformlar bulunmaktadır. Dünya fikri mülkiyet örgütü olarak bilinen örgüte başvuru yapılabilir ve kişiler haklarını kullanmak üzere talep oluşturabilir. Cybersquatting hak ihlaline sebep olan ve haksız rekabet faktörünü ortaya çıkaran bir işlemdir.
